Otomotiv sektörüne yönelik Kalite Yönetim Sistemi 'dir. IATF 16949 Kalite Yönetim Sistemi ISO 9000 / ISO 9001 sistemi üzerine kurulan Otomobil üreticilerinin özel isteklerini tanımlayan bir sistemdir.
IATF 16949 standardı global otomotiv endüstrisi için ISO Technical Committee-TC 176 tarafından oluşturulmuştur. FORD,GM ve CHRYSLER’in hazırladığı QS 9000, Alman VDA6.1, Fransız EAQF ve İtalyan AVSQ standartlarını içerisinde kapsamaktadır.
ISO 9000 standartı temeli üzerine otomotiv sektörüne özel gereksinimlerin dahil edilmesiyle oluşturulmuştur. Sürekli geliştirmeyi ve hataların ortaya çıkmamasını sağlayacak temel sistem anlayışına sahiptir.
Her ne kadar QS 9000 standartı son dönemde yaygınlaşmış olsa da yeni standart şimdiden yerini almaya hazırdır. 2003 yılına kadar geçerli olacak ve bu tarihten itibaren kullanımdan kalkacak olan QS 9000 standardı bu nedenle 2000 yılı revizyonu görmeyecektir.
ISO TS 16949 International Automotive Task Force (IATF) tarafından ISO /TC 176 temsilcileri ve otomotiv üreticilerinin ve Ticari Birliklerin uzmanlarının katılımı ile geliştirildi.
Başa DönIATF 16949:2009, mevcut Amerikan (QS-9000), Alman (VDA6.1), Fransız (EAQF) ve İtalyan (AVSQ) otomotiv kalite sistem standartlarını global otomotiv endüstrisi kapsamında, müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için çok çeşitli belgelendirmeye olan ihtiyacı ortadan kaldırma amacı ile düzene sokan bir ISO Teknik Şartnamesidir.
ISO 9000 / ISO 9001 sistemi ile birlikte IATF 16949:2009, otomotiv ile ilgili ürünlerin tasarımı, geliştirilmesi, üretimi, montajı ve servis hizmetleri için konulan kalite sistem gerekliliklerini belirlemektedir. Bu yapıya ek olarak, araç üreticileri ve araç yedek parça üreticileri tarafından ayrı olarak istenilen müşteriye özel şartlarda mevcuttur.
Başa DönISO/TS 16949:2009, ISO - Uluslararası Standard Organizasyonu ile bağlantılı olarak Uluslararası Otomotiv İş Komitesi (IATF) tarafından geliştirilmiştir.
IATF, bir uluslararası araç üreticileri grubundan oluşmaktadır:
General Motors Şirketi, Ford Şirketi, BMW, Volkswagen, Daimler Chrysler, Peugeot, Citroen, Fiat ve Renault bunların haricinde ulusal ticaret birlikleri olan;
VDA (Almanya), AIAG (Amerika), ANFIA (İtalya), FIEV (Fransa) ve SMMT (İngiltere). Japon araç üreticileri birliği JAMA da ISO/TS 16949:2009'nin geliştirilmesinde rol üstlenmiştir,
IATF Üyesi Araç Üretici Şirketleri, ISO/TS 16949:2009 gereğince yan sanayi uygunluk ve gerekliliklerini belirlemişler, belgelendirilmelerini sağlamışlardır.
Otomotiv yan sanayi halkasında bulunan şirketler, belgelendirme için müşteri zaman, skalaları ile paralel doğrultuda ISO/TS 16949:2009'e geçiş için çalışmalarını sürdürmektedirler.
Başa DönSistemin 5 temel prensibi vardır.
ISO 9001 tüm sektörlere uygulanabilir. IATF 16949 ise Otomotiv Sektörüne Çalışan firmalara uygulanır.
IATF 16949 Kalite Yönetim Sistemi ISO 9001 sistemi üzerine kurulan Otomobil üreticilerinin özel isteklerini tanımlayan bir sistemdir.
Ayrıca ISO 9001’ e ilaveten;
QS-9000 ile IATF 16949:2016 arasındaki anahtar fark, ISO 9001:1994'ten ISO 9001:2000'e yapılan taban standardındaki değişiklik ve süreç yaklaşımının benimsenmesidir.
Dokümantasyon üzerinde fazla durulmamıştır, IATF 16949:2016' da yazılı bir prosedür gerektiren sadece 7 bölüm mevcuttur ve müşteri memnuniyetini sağlamak için sistemin nasıl uygulanacağı konusuna yoğunlaşılmıştır.
Kuruluşlar artık, proseslerinin birbiri arasında nasıl bir bağa sahip olduğunu anlamaya ve proseslerinin etkinliğini ve verimliliğini kanıtlama yeteneğine sahip olmaya ihtiyaç duymaktadır. Proseslerin etkisiz ve verimsiz olduğu yerlerde Düzeltici Faaliyetleri başlatma kapasitesini ve esas etkinlik ve verimlilik hedeflerini karşılayan Sürekli İyileşme Faaliyetlerinin önemini göstermeye ihtiyaç duymaktadırlar.
Sistemin çalıştırılmasının daha çok yönetim tarafından gerçekleştirilmesi ve kurulusun stratejik müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için proseslerini ortaya koyması ve bu bilgilerin Kalite Politikası ve Kalite Hedeflerini geliştirmek amacıyla kurulusun kendi stratejik ihtiyaçları için nasıl kullanılacağını kavraması beklenir.
Bir Otomotiv Yönetim Standardı uygulaması olan her şirketin göz önünde bulundurması gereken anahtar aşamalar bulunmaktadır:
Farklı otomobil üreticileri farklı gerekliliklere sahip olacaktır.
ISO/TS 16949:2009, mevcut ABD, Alman, Fransız ve İtalyan otomotiv kalite sistem gerekliliklerini düzene sokarken, dünyanın her yanındaki tüm otomobil üreticileri tarafından benimsenmesi gereken bir zorunluluk değildir.
Dolayısıyla, süreçteki ilk asama, sistem belgesi bakımından müşterinizin ne istediğinin tespit edilmesidir.
Başvurunuzu hazırlamaya başlamadan önce standardın bir nüshasına ihtiyacınız olacaktır. Bunu okumalı ve içeriğini anlamalısınız.
Bir kalite yönetim sistemini anlamanıza, uygulamanıza ve belgelenmenize yardımcı olmak üzere tasarlanmış çok sayıda kalite yayınları ve yazılım araçları bulunmaktadır.
Üst yönetimle birlikte organizasyonsal stratejinizi hazırlayarak uygulama sürecinin tamamına başlangıç yapmalısınız. Kalite Yönetim Sisteminin öncelikli sorumluluğu üst yönetimdedir, üst yönetim sürecin basından itibaren olaya dahil olması büyük önem arz etmektedir.
İster kalite yönetim sistemini uygulamaya çalışan bir Kalite Müdürü, isterseniz kalite bilincinizi arttırmaya çalışan bir yönetici olun, mevcut bazı örnek uygulamalar ve eğitimler bulunmaktadır.
Kalite el kitabi, kalite yöntem sistemi dahilinde isletmek istediğiniz, amacınızın genel hatlarını belirleyen yüksek öneme sahip bir belgedir. Niçin is yaptığınızın, amaçlarınızın ne olduğunun, standardı nasıl uyguladığınızın ve isinizin nasıl işlediğinin ana hatlarını belirler.
Bu, kalite el kitabını destekleyici bir kılavuz kitabıdır. Oldukça basit bir şekilde, bir görevi yerine getirmek için ne yaptığınızı tanımlar. Kimin ne yaptığını, hangi sırada ve hangi standarda göre yaptığını açıklar.
Uygulamada anahtar husus iletişim ve eğitimdir. Uygulama aşaması süresince herkes, prosedürlere göre çalışır ve yaptığınızı söylediğiniz şeyi yaptığınızı kanıtlayan ve gösteren kayıtları tutar.
İntersistemteknik tarafından yapılacak bir ön tetkik ve sonuçlarının uygulanması süreci, kalite sisteminin uygulanmasında yaklaşık 6 haftalık bir zaman alır. Ön tetkikin amacı standarda uymayan, majör uygunsuzluk olabilecek alanları tanımlamaktır. Bu, belgelendirme tetkikinden önce bu tür uygun olmayan alanları düzeltmenize olanak tanır.
Belgelendirme tetkiki İntersistem Teknik tarafından yapılacaktır. Bu noktada, İntersistem Teknik, yönetim sisteminizi gözden geçirecek ve belgelenme için önerilip önerilemeyeceğinizi tespit edecektir.
Sertifikanız verildikten sonra, başarınızın reklamını yapmaya ve isinizi ilerletmeye başlayabilirsiniz. Kaydınızın devamlılığını sağlamak için tek ihtiyacınız olan şey kalite sisteminizi kullanmaya devam etmenizdir. Bu durum, Kalite Sisteminizin standardın gerekliliklerini yerine getirmeye devam edip etmediğini tespit açısından belgelendirme kurumunuz tarafından periyodik olarak kontrol edilecektir.
Başa DönBir otomotiv yönetim standardı belgelendirmesi, 3. taraf bir yetkili makam kurulusu ziyaret ettiğinde, yönetim sistemini tetkik ettiğinde ve kurulusun standartta belirlenen prensip ve gerekliliklere riayet ettiğini gösteren bir sertifika verdiğinde gerçekleşmektedir.
Kalite Yönetim Sistemleri sertifikanız, fark gözeten müşterilere kalite standartlarınızı kanıtlamakla uğraşmaktan sizi kurtaran bir kabul edilebilirlik işaretidir. IATF 16949, ISO/TS 16949:2009, ISO/TS16949:1999, QS-9000, ISO 9001 ve ISO 14001’ e göre belgelenmek aşağıdaki faydaları da sağlamaktadır:
0.GİRİŞ
1.TANIMLAR
2.TERİMLER
3.ATIF YAPILAN STANDARTLAR
4.YÖNETİM SİSTEMİ
GENEL ŞARTLAR
Prosesler ve uygulamaları belirlenmeli.
Proseslerin sırası ve birbirleri ile etkileşimleri belirlenmeli.
Proseslerin işleyişinin ve kontrolünün etkinliğini sağlamak için kriter ve metodlar belirlenmeli.
Proseslerin işleyişini ve izlenmesini desteklemek için gereken kaynak ve bilgi sağlanmalı.
Prosesler izlenmeli,ölçülmeli ve analiz edilmeli.
Planlanmış sonuçlara ulaşmak ve prosesleri sürekli iyileştirmek için gerekli faaliyetler uygulanmalı.
Ürünün şartlara uygunluğunu etkileyebilecek bir proses dış kaynaklı hale getirilirse,bu prosesler üzerindeki kontrol sağlanmalı.
Dış kaynaklı prosesler için sağlanmış olan kontrol müşteri şartlarına uyma zorunluluğuna yönelik sorumluluğu ortadan kaldırmamalı.
DOKÜMAN ŞARTLARI
Genel
Dökümantasyonun içeriği
- Kalite politikası ve kalite hedefleri
- Kalite el kitabı
- Standartta ön görülen prosedürler
4.2.3 Dökümanların kontrolü
4.2.4 Kayıtların kontrolü
6.2.2.2 Eğitim (IATF 16949 isteğidir)
8.2.2 İç Tetkik
8.3 Uygun olmayan ürünün kontrolü
8.5.2 Düzeltici faaliyet
8.5.3 Önleyici faaliyet
- Proseslerin planlanması,uygulanması ve kontrolü için ihtiyaç duyulan dökümanlar
- Standartın öngördüğü kayıtlar
Kalite El Kitabı
Kalite el kitabının içeriğinde:
-Hariç tutulan maddelerin ayrıntıları ve gerekçeleri
-Kalite yönetim sisteminin kapsamı
-Dökümante edilmiş prosedürler veya bunlara yapılan atıflar
-Proseslerin birbiri ile olan etkilerinin tarifi olmalı
Dökümanların Kontrolü
Aşağıdaki konuları kapsayacak şekilde doküman kontrolü sağlanmalı
-Yeterlilik açısından onaylanması
-Gözden geçirilmesi,gerektiğinde güncellenmesi ve yeniden onaylanması
-Değişikliklerin ve güncel revizyon durumunun belirlenmesi
-Kullanım noktalarında ilgili dökümanların güncel revizyonlarının bulunması
-Dökümanların okunabilir olması
-Dış kaynaklı dökümanların belirlenmesi ve dağıtımının kontrol altında olması
-Güncelliğini yitirmiş dökümanların istenmeyerek kullanımını engelleyecek bir işaretleme yapılması
Mühendislik Şartnameleri
Müşterinin mühendislik standartlarının/şartnamelerinin ve bunlara gelen değişikliklerin;
-İki çalışma haftasını aşmayacak şekilde zamanında gözden geçirilmesi
-Dağıtılması
-Uygulamaya alınması sağlanmalı.
Üretimde uygulamaya alma tarihinin kaydı tutulmalı.
Uygulamaya alınması dökümanların güncellenmesinide kapsamalı.
Kayıtların Kontrolü
Kalite Kaydı şartlara uygunluğun kanıtı olarak saklanmalı
Kayıtlar
-okunabilir
-Ayırt edilebilir
-Ulaşılabilir olmalı.
Kayıtların
-Tanımlanması
-Muhafazası
-Korunması
-Ulaşılması
-Saklama sürelerinin belirlenmesi
-Yönetilmesi
için gereken kontrollerin belrlenmesi amacıyla dökümante edilmiş prosedür oluşturulmalı.
Kayıtların Saklanması
Kayıtların kontrolü yönetmelik ve müşteri şartlarını karşılamalı
5. YÖNETİMİN SORUMLULUĞU
YÖNETİMİN TAAHHÜDÜ
Kalite yönetim sisteminin
-Geliştirilmesi
-Uygulanması
-Etkinliğinin sürekli iyileştirilmesi için yönetimin taahhüdü olmalı.
Kanıtlar :
-Yasal ve yönetmelik şartları ile müşteri şartlarının öneminin kuruluşa iletilmesi(Çevre iş güvenliği)
-Kalite politikasının oluşturulması
-Kalite hedeflerinin oluşturulması
-Yönetimin gözden geçirmesinin yapılması
-Kaynakların sağlanması
Proses Verimliliği
Yönetim,ürün gerçekleştirme proseslerinin ve destek proseslerin etkinliğini ve verimliliğini gözden geçirmeli.
MÜŞTERİ ODAKLILIK
Müşteri memnuniyetinin arttırılması
-Müşteri şartlarının belirlenmesi
-Gereklerinin yerine getirilmiş olması
KALİTE POLİTİKASI
-Kuruluşun amacına uygun olmalı
-İçeriğinde kalite yönetim sistemi şartlarına uyma ve sürekli iyileştirme taahüdü olmalı
-Kalite hedefleri için çerçeve yapıyı oluşturmalı
-Kuruluş içinde iletilmeli ve anlaşılmalı
-Sürekli uygunluğu için gözden geçirilmeli
PLANLAMA
Kalite Hedefleri
-Ürün şartlarının karşılanmasına yönelik olmalı
-Kuruluşun ilgili fonksiyon ve seviyeleri için oluşturulmuş olmalı
-Ölçülebilir olmalı
-Kalite politikası ile uyumlu olmalı
Kalite hedefleri iş planının bir parçası olmalı ve kalite politikasının yaygınlaştırılması için kullanılmalı
Kalite Yönetim Sisteminin Planlanması
Planlama;
-Kalite hedeflerinin yerine getirilmesi
-Madde 4.1 de verilen şartların karşılanması için yapılmalı
Kalite yönetim sisteminde değişiklikler planlandığında bütünlüğü sürdürülmeli
SORUMLULUK,YETKİ VE İLETİŞİM
Sorumluluk ve Yetki
-Tanımlanmalı
-Kuruluş içerisine iletilmeli
Kalite Sorumluluğu
-Ürün veya prosesin şartlara uymaması durumunda düzeltici faaliyet için
sorumluluk ve yetki sahibi yöneticiler derhal haberdar edilmeli.
-Üretimi durdurma yetkisi ürün kalitesinden sorumlu personele verilmeli.
-Tüm vardiyalarda kalite sorumluluğu taşıyan veya bu sorumluluğun delege edildiği personel görevlendirilmeli.
Yönetim Temsilcisi
Yönetim temsilcisi yönetimden bir kişi olmalı
Sorumluluk ve yetkileri:
-Proseslerin oluşturulması,uygulanması ve sürekliliğinin sağlanması
-Sistemin performansı ve iyileştirilmesi için raporlama yapılması
-Müşteri şartları bilincinin oluşmasının sağlanması
Müşteri Temsilcisi
Müşteri temsilcisi belirlenmeli
Sorumluluk ve yetkileri:
-Müşteri şartlarının yerine getirilmesi
-Özel karakteristiklerin seçilmesi
-Kalite hedefleri ve ilgili eğitimlerin belirlenmesi
-Düzeltici ve önleyici faaliyetlerin başlatılması
-Ürün tasarımı ve geliştirmesinin yapılması
İç İletişim
Kuruluş içerisinde iletişim prosesleri oluşturulmalı ve firma üst yönetimi iç iletişim proseslerinin uygulandığını güvence altına almalıdır
İletişim,kalite yönetim sisteminin etkinliğini dikkate alarak gerçekleştirilmeli
Kalite Yönetim Sistemi Performansı
İçeriği
-Kalite yönetim sisteminin tüm şartları
-Sürekli iyileştirme prosesinin bir parçası olan performans eğilimleri
-Kalite hedeflerinin izlenmesi
-Başarısızlık maliyetlerinin raporlanması ve değerlendirilmesi olmalı
Bu konulardaki sonuçlar,
-İş planında belirtilen kalite hedeflerine ulaşıldığının
-Müşteri memnuniyetinin sağlandığının kanıtı olarak tutulmalı.
Gözden Geçirme Girdisi
-Denetim sonuçları
-Müşteri geri bildirimleri
-Proses performansı
-Ürün uygunluğu
-Düzeltici önleyici faaliyetlerin durumu
-Önceki yönetimin gözden geçirmelerinden devam eden takip faaliyetleri
-Sistemi etkileyebilecek değişiklikler
-İyileştirme için öneriler
Gözden Geçirme Girdisi
-Mevcut ve potansiyel hataların analizi ve bunların kalite,emniyet ve çevre üzerindeki etkisi
Gözden Geçirme Çıktısı
-Karar ve faaliyetler
-Sistemin ve proseslerin etkinliğinin iyileştirilmesi
-Müşteri şartlarına bağlı olarak ürünün iyileştirilmesi
-Kaynak ihtiyaçları
6. KAYNAK YÖNETİMİ
KAYNAKLARIN SAĞLANMASI
Kalite yönetim sisteminin
-Uygulanması
-Sürdürülmesi
-Etkinliğinin sürekli iyileştirilmesi
Müşteri,
-Şartlarının yerine getirilmesi
-Memnuniyetinin arttırılması için kaynak ihtiyacı belirlenmeli ve sağlanmalı.
İNSAN KAYNAKLARI
Genel
Ürün kalitesini etkileyen işleri yapan personelin yeterliliği sağlanmalı
-Öğrenim
-Eğitim
-Beceri
-Deneyim
Yeterlilik,Farkında Olma ve Eğitim
•Personel yeterliliği belirlenmeli
•Eğitim sağlanmalı ve ihtiyaçları karşılamak için tedbirler alınmalı
•Alınan tedbirlerin etkinliği değerlendirilmeli
•Personelin yaptıkları işlerin öneminin ve uygunluğunun farkında olması sağlanması
•Kalite hedeflerinin başarılması için personelin nasıl katkıda bulunacakları belirlenmeli
•Öğrenim,eğitim,beceri ve deneyim ile ilgili kayıtlar tutulmalı
Ürün Tasarımı Becerileri
Tasarımdan sorumlu personelin
-Tasarım şartlarının yerine getirilmesi için yeterli
-Gerekli araç ve tekniklerde beceri sahibi olması sağlanmalı
Gerekli araç ve teknikler kuruluş tarafından belirlenmeli.
Eğitim
Eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve personel yeterliliğinin sağlanması ile ilgili dökümante edilmiş prosedür oluşturulmalı.
Özel görevleri yerine getiren personel ,müşteri şartlarının yerine getirilmesine dikkat edilerek,kalifiye edilmeli.
İş Başı Eğitimi
•Kaliteyi etkileyen yeni veya değişiklik yapılmış işler için personele iş başı eğitimi verilmeli.Bu şart kontrat ve acente personelinide kapsar.
•Kaliteyi etkileyen personel,kalite standartları ile ilgili uygunsuzlukların müşterideki sonuçları konusunda bilgilendirilmeli.
Çalışanların Motivasyonu ve Yetkilendirilmesi
Çalışanların motivasyonu sağlanmalı
-Kalite hedeflerine ulaşılabilmasi için
-Sürekli iyileştirme yapılabilmesi için
-Önerileri teşvik etmeye yönelik ortamı yaratmak için
Tüm organizasyona,kalite ve teknoloji bilinci yaygınlaştırılmalı
Çalışanların,yaptıkları işin önemi ve uygunluğunun farkında olmaları ile kalite hedeflerinin başarılması için yaptıkları katkının seviyesi konusunda ölçüm yapılmalı.
ALT YAPI
Ürün şartlarına uygunluğu sağlamak için gerekli altyapı belirlenmeli,oluşturulmalı ve sürekliliği sağlanmalı
Alt yapı kapsamı
-Binalar,çalışma alanları ve ilgili tesisler
-Proses ekipmanı (yazılım ve donanım)
-Destek hizmetleri (ulaştırma veya iletişim gibi)
ÇALIŞMA ORTAMI
Ürün şartlarına uygunluğu sağlamak için gerekli çalışma ortamı belirlenmeli ve yönetilmeli
Ürün Kalitesini Sağlamak İçin Çalışan Emniyeti
Ürün emniyeti ve çalışanların potansiyel risklerini azaltacak araçlar belirlenmeli
-Tasarım ve geliştirme proseslerinde
-İmalat proseslerinde
Tesislerin Temizliği
Ürün ve imalat prosesi şartlarına uygun olacak şekilde tesislerin düzeni,temizliği ve bakımı sağlanmalı.
7.ÜRÜN GERÇEKLEŞTİRME
MÜŞTERİ İLE İLİŞKİLİ PROSESLER
Ürüne Bağlı Şartların Belirlenmesi
Aşağıdakileri kapsayacak şekilde müşteri şartları belirlenmeli:
-Müşteri tarafından belirlenmiş sevkiyat ve sevkiyat sonrası faaliyetleride kapsayan şartlar .
-Müşteri tarafından belirlenmemiş,ama gerekli olan ürün şartları.
-Ürüne yönelik yasal ve yönetmelik şartları.
-Kuruluş tarafından belirlenen ilave şartlar
Müşterinin Tanımladığı Özel Karakteristikler
Özel karakteristiklere yönelik müşteri şartlarına uyum sağlanmalı.
-Tanımlanması
-Dökümantasyonu
-Kontrolü
Özel Karakteristik :
Emniyeti veya yönetmeliklere uyumu,ürünün fonksiyonu,performansını veya sonraki proseslerini etkileyen ürün karakteristiği veya imalat proses
parametresidir.
Ürüne Bağlı Şartların Gözden Geçirilmesi
Ürün ile ilgili şartlar gözden geçirilmeli
Gözden geçirme ürüne yönelik taahhütler verilmeden önce gerçekleştirilmeli.
Gözden geçirme sırasında aşağıdaki konular ele alınmalı
-Ürün şartlarının açıkça tanımlanması
-Sözleşme veya sipariş şartları ile teklif şartları arasında herhangi bir farklılık olması durumunda bu farklılıkların giderilmesi
-Kuruluşun müşteri şartlarını karşılama yeterliliğinin olması
Gözden geçirme ve daha sonra yapılan takip faaliyetlerinin kayıtları tutulmalı.(Bkz.4.2.4)
Müşteriden yazılı sipariş alınamadığı durumlarda ,siparişin kabulu öncesinde mutabakat sağlanmalı.
Ürün şartları değiştiği zaman,ilgili dökümantasyon düzeltilmeli ve ilgili personel değişen şartlardan haberdar edilmeli.
Ürüne Bağlı Şartların Gözden Geçirilmesi
maddesindeki resmi gözden geçirme şartının yerine getirilmemesi için müşteri onayı olmalı.
Kuruluşun İmalat Yapılabilirliği
Sözleşmenin gözden geçirilmesi prosesindeki ürünlerin imalat yapılabilirliği
-Araştırılmalı
-Teyid edilmeli
-Dökümante edilmeli
-Risk analizi yapılmalı
Tasarım ve Geliştirme Girdileri
Ürün şartları ile ilgili girdiler elirlenmeli ve kayıtları tutulmalı(Bkz.4.2.4)
Girdiler aşağıdakileri kapsamalı
-Fonksiyon ve performans şartları
-Yasa ve yönetmelik şartları
-Önceki benzer tasarımlardan elde edilen bilgiler
-Tasarım ve geliştirme için gerekli diğer şartlar
Girdiler uygunluk açısından gözden geçirilmeli
Eksik,belirsiz veya çelişkili şartlar çözümlenmeli.
İmalat Prosesi Tasarımı Girdisi
İmalat prosesi tasarım girdilerinin şartları belirlenmeli,dökümante edilmeli ve gözden geçirilmeli.
Girdiler aşağıdakileri kapsamalı
-Ürün tasarımının çıktılarının verileri
-Verimlilik,proses yeterliliği ve maliyet hedefleri
-Müşteri şartları
-Önceki geliştirmelerin tecrübeleri
Özel Karakteristikler
Özel karakteristikler tanımlanmalı
Tüm özel karakteristikler kontrol planına dahil edilmeli
Müşterinin özel tanımları ve işaretlerine uyulmalı.
Resim, FMEA, kontrol planı ve iş talimatları gibi dokümanlar özel karakteristik sembolü ile işaretlenerek proses adımlarının özel
karakteristikleri etkilediği gösterilmeli.
Tasarım ve Geliştirme Çıktıları
Tasarım ve geliştirme çıktıları, girdi şartlarını doğrulayacak şekilde dokümante edilmeli ve yayınlanmadan önce onaylanmalı.
Çıktılar aşağıdakileri kapsamalı:
-Girdi şartlarının karşılanması
-Satın alma, üretim ve servis operasyonları için gerekli bilgilerin sağlanması
-Ürün kabul kriterlerini kapsaması veya referans göstermesi
-Ürünün güvenli ve düzgün bir şekilde çalışması için karakteristiklerinin belirlenmesi
İmalat Prosesi Tasarımı Çıktıları
İmalat prosesi tasarımı çıktıları,girdileri doğrulayacak ve geçerli kılacak şekilde ifade edilmeli.
Çıktılar aşağıdakileri kapsamalı:
-Resimler
-İmalat proses akış şeması/yerleşim planı
-Proses FMEA
-Kontrol planı
-İş talimatları
-Proses onay kabul kriterleri
-Kalite,güvenilirlik,süreklilik ve ölçüm verileri
-Hata giderme faaliyetlerinin sonuçları
-Proses hatalarının hızlı saptanabilme ve geri besleme metodları
SATINALMA
Satınalma Prosesi
Satınalınan ürünün belirlenmiş satınalma şartlarına uygunluğu sağlanmalı.
Kontrolün tipi ve kapsamı satınalınan ürünün ürün gerçekleştrme ve nihayi ürün üzerindeki etkisine uygun olmalı.
Tedarikçiler,kuruluş şartlarını karşılama yeterliliğine göre değerlendirilmeli ve seçilmeli.
Seçme ve peryodik değerlendirme kriterleri belirlenmeli.
Değerlendirme sonuçları ve sonraki faaliyetler kayıt edilmeli.
Yönetmeliklere Uyum
Üründe kullanılmak üzere satınalınan tüm ürün veya malzemeler yürürlülükteki yönetmelik şartlarına uymalı.
Tedarikçi Kalite Yönetim Sisteminin Geliştirilmesi
Tedarikçinin IATF 16949 ‘a uyması amaçlanarak tedarikçi kalite yönetim sistemi geliştirme çalışması yürütülmeli.
ISO 9001:2008 şartlarını yerine getirmek bu hedefin ilk adımıdır.
Müşteri tarafından aksi belirtilmedikçe, tedarikçiler ISO 9001:2008’e göre belgelenmeli.
Müşteri Onaylı Kaynaklar
Sözleşmede belirtilmiş ise ürün,malzeme ve hizmetler onaylanmış tedarikçilerden alınmalı.
Müşteri onaylı kaynakların;kalıp/aparat tedarikçileri de dahil olmak üzere,kullanılması kuruluşun ürün kalitesindeki sorumluluğunu ortadan
kaldırmaz.
Satınalma Bilgileri
Satınalma dökümanları,sipariş edilen ürünü tarif eden bilgileri kapsamalı.Bu bilgiler aşağıdakileri kapsamalı:
-Ürün,prosedür,proses ve ekipman için kabul şartları,
-Personel için nitelendirme şartları ,
-Kalite yönetim sistemi şartları.
Yayınlanmadan önce dökümanların belirlenen şartlara uygunluğu sağlanmalı.
Satın alınan Ürünün Doğrulanması
Satınalınan ürünün doğrulanması için gerekli düzenlemeler belirlenmeli ve uygulanmalı.
Kuruluş veya müşterisi,tedarikçi mahallinde doğrulama yapmayı öngörür ise; doğrulamaya ilişkin düzenlemeleri ve ürünün serbest bırakılma metodlarını satınalma dökümanlarında tanımlamalı.
Girdi Ürün Kalitesi
Aşağıdaki metodlar kullanılarak satın alınan ürünün kalitesini güvence altına alan proses oluşturulmalı.
-İstatistiksel verilerin alınması ve değerlendirilmesi.
-Performansa göre örnekleme yapılarak giriş muayene ve deneyleri.
-Kabul edilebilir kalite performansı ile birlikte olduğunda tedarikçilere yapılmış ikinci veya üçüncü taraf denetimleri.
-Akredite laboratuvar tarafından yapılan parça değerlendirmeleri.
-Müşteri ile kararlaştırılmış farklı bir metod.
Tedarikçilerin İzlenmesi
Tedarikçiler aşağıdaki göstergeler ile izlenmeli.
-Ürün kalitesi
-Saha iadeleri dahil olmak üzere müşteri duruşları
-Sevkiyat performansı(extra sevkiyatlar dahil olmak üzere)
-Kalite veya sevkiyata bağlı müşteri özel uyarıları
Tedarikçilerin imalat proseslerinin performanslarının izlenmesi gerçekleştirilmeli.
ÜRETİM VE HİZMETİN SAĞLANMASI
Üretim ve Hizmet Sağlamanın Kontrolü
Üretim ve hizmet sağlamamnın kontrolü sağlanmalı.Bu kontrol aşağıdaki konuları kapsamalı:
-Ürün karakteristiklerini tanımlayan bilgilerin olması
-İş talimatlarının bulunması
-Uygun ekipmanın kullanılması
-Ölçme ve izleme araçlarının mevcudiyeti ve kulanılması
-İzleme ve ölçme faaliyetlerinin uygulanması.
-Serbest bırakılma,sevkiyat ve sevkiyat sonrası için belirlenmiş faaliyetlerin uygulanması.
Kontrol Planı
Sistem,alt sistem,parça ve/veya malzeme seviyesi ve yığma malzeme üreten prosesler için kontrol planları hazırlanmalı.
Ön seri ve üretim için tasarım FMEA ve Proses FMEA çıktıları kullanılarak kontrol planı hazırlanmalı.
Kontrol planında
-İmalat proses kontrolü için kullanılan kontroller listelenmeli.
-Özel karakteristiklerin kontrolünü izlemek için kullanılan metodlar tanımlanmalı.
-Müşterinin istediği bilgiler varsa dahil edilmeli.
-Prosesin kararsız veya yetersiz olması durumunda başlatıacak reaksiyon planı belirtilmeli.
Ürünü,imalat prosesini,ölçümleri,lojistiği,tedarik kaynaklarını veya FMEA yı etkileyecek değişiklikler olduğunda kontrol planı gözden geçirilmeli ve güncellenmeli.
İş Talimatları
Kaliteyi etkileyen proseslerin operasyonları konusunda sorumluluğu olan tüm çalışanlar için dökümante edilmiş iş talimatları hazırlanmalı.
Talimatlar,iş istasyonunda kullanılmak üzere ulaşılabilir durumda olmalı.
İş talimatları,kalite planı,kontrol planı ve ürün gerçekleştirme prosesi gibi kaynaklardan oluşturulmalı.
İş Talimatlarının Doğrulanması
İş hazırlıkları,her hazırlık işleminde doğrulanmalı.
-İşe başlama
-Malzeme değiştirme
-Uzun bir aradan sonra tekrar işe başlama.
İş hazırlıklarını gerçekleştiren personel için talimatlar olmalı.
Uygun olduğu taktirde doğrulama için istatistiksel metodlar kullanılmalı.
Önleyici ve Kestirimci Bakım
Kilit ekipman belirlenmeli
Makine ve ekipman bakımı için gerekli kaynaklar sağlanmalı.
Toplam önleyici bakım sistemi için etkin bir plan oluşturulmalı.
Bu sistem en azından aşağıdakileri kapsamalı.
-Planlanmış bakım faaliyetleri
-Ekipman,kalıp ve mastarların ambalajlanması ve muhafazası
-Kritik üretim ekipmanı için yedek parçaların mevcudiyeti.
-Bakım hedeflerinin dökümantasyonu,değerlendirilmesi ve geliştirilmesi
Üretim ekipmanının etkinliği ve verimliliğini sürekli artırmak için kestirimci bakım metodları uygulamalı.
Üretim Kalıplarının Yönetimi
Kalıp ve mastar tasarımı,üretimi ve doğrulanması için gerekli teknik kaynaklar sağlanmalı.
Aşağıdakileri kapsayan kalıp yönetim sistemi oluşturulmalı ve uygulanmalı.
-Bakım ve onarım atölyesi ve personeli
-Stoklama ve stoktan çekme
-Ayar
-Aşınan takımlar için takım değiştirme programı
-Kalıp tasarım modifikasyonunun dökümantasyonu,mühendislik değişiklik seviyesini gösterecek şekilde
-Kalıp modifikasyonlarının ve revizyonlarının dökümantasyonu
-Kalıpların durumun;örneğin üretime hazır,bakımdahurda;gösterecek tanımlama
Bu hizmetlerin tedarikçilere verilmesi durumunda,takip sistemi kurulmalı.
Üretim Programlama
Müşteri şartlarının karşılanması için siparişler doğrultusunda üretim programı oluşturulmalı.
Prosesin kilit aşamalarında üretim bilgilerine ulaşma sağlayacak bir bilgi sistemi ile desteklenmeli.
Üretim ve Hizmet Sağlanması İçin Proseslerin Geçerliliği
Proses sonuçlarının,ölçme ve izleme ile doğrulanamadığı ve hataların ürün kullanılmaya başladıktan sonra ortaya çıktığı proseslerin geçerliliği sağlanmalı.
Geçerlilik,proseslerin planlanan sonuçlara ulaşma yeterliliğini göstermeli.
Üretim ve Hizmet Sağlanması İçin Proseslerin Geçerliliği
Prosesler için aşağıdaki düzenlemeler yapılmalı:
-Proseslerin onayı ve gözden geçirilmesi için kriterler,
-Ekipman ve personel niteliğinin onayı,
-Belirlenmiş metod ve prosedürlerin kullanılması,
-Kayıt için şartlar
-Geçerliliğin tekrarlanması
Üretim ve Hizmet Sağlanması İçin Proseslerin Geçerliliği
7.5.2 maddesi tüm üretim ve hizmet prosesleri için uygulanmalı.
Belirleme ve İzlenebilirlik
Uygun olduğu taktirde,ürün gerçekleştirme süreci boyunca ürün uygun yollar ile tanımlanmalı.
Ölçme ve izleme şartları doğrultusunda ürünün durumu tanımlanmalı.
İzlenebilirlik istendiği taktirde ürünün tek olarak tanımlanması ve kayıt edilmesi sağlanmalı
Belirleme ve İzlenebilirlik
“Uygun olduğu taktirde” ifadesi geçerli değildir.
Müşteri Mülkiyeti
Kuruluş tarafından kullanıldığı ve korunduğu sürece müşteri mülkiyetine özen gösterilmeli.
Ürün ile birleştirmek veya kullanım amaçlı olarak müşteri tarafından temin edilen ürünün tanımlanması,doğrulanması, depolanması ve bakımı sağlanmalı.
Böyle bir ürünün kaybolması,hasar görmesi veya kullanıma uygun olmaması durumunda kayıt tutulmalı ve müşteriye rapor edilmeli
Müşteriye Ait Üretim Teçhizatı
Müşteriye ait kalıplar imalat, test, muayene teçhizatı ve ekipmanı mülkiyetin kime ait olduğunu açıkça gösterecek şekilde işaretlenmeli.
Ürünün Muhafazası
Prosesler ve sevkiyat sırasında ürünün uygunluğu muhafaza edilmeli.Bu muhafaza tanımlama,taşıma,paketleme,depolama ve korumayı kapsamalı.
Ürünün alt parçalarına da uygulanmalı.
Depolama ve Envanter
Stoktaki ürünlerde bozulma olup olmadığını tespit etmek için uygun planlı aralıklarla değerlendirme yapılmalı.
Stok devir hızını optimize etmek ve stok rotasyonunu (örneğin FİFO)sağlamak için stok yönetim sistemi kullanılmalı.
Kullanılmayan ürünler uygun olmayan ürün gibi işlem görmeli.
İZLEME VE ÖLÇME EKİPMANININ KONTROLÜ
Yapılacak ölçümler ve ürünün istenen şartlara uygunluğunu göstermek için gerekli olan izleme ve ölçme ekipmanı tanımlanmalı
Ölçüm şartları ile tutarlı ölçüm yeteneği olan ekipman kullanılmalı ve kontrolü sağlanmalı
İzleme ve ölçme ekipmanları
-Belirli aralıkla veya kullanmadan önce kalibre edilmeli veya ayarlanmalı.Uluslararası veya ulusal standartlar ile izlenebilirliği olan ekipman kalibrasyon için kullanılmalı;yoksa kalibrasyon için esas alınan hususlar kayıt edilmeli
-Gerektiğinde ayarlanmalı.
-Kalibrasyon durumunu gösterecek şekilde tanımlanmalı.
-Kalibrasyonu geçersiz kılacak ayar işlemlerinden korunmalı.
-Taşıma muhafaza ve depolama sırasında hasar ve bozulmaya karşı korunmalı.
Kalibrasyonu sağlanamadığı durumda daha önce yapılmış olan sonuçların geçerliliği değerlendirilmeli.Ekipman ve etkilenmiş ürünler ile ilgili gerekli faaliyetler başlatılmalı.
Kalibrasyon ve doğrulama sonuçlarının kayıtları tutulmalı.(Bknz.4.2.4)
Ölçme ve izleme için software’in kullanım öncesinde geçerliliği sağlanmalı.
Ölçüm Sistemi Analizi
Ölçme ve test ekipmanı sistemlerinin sonuçlarındaki değişkenliği analiz etmek için uygun istatistiksel çalışmalar yapılmalı.
Bu şart kontrol planında referans olarak verilen ölçüm sistemlerine uygulanmalı.
Analitik metod ve kabul kriterleri müşterinin ölçüm sistemi analiz kitapçıklarına uygun olmalı diğer metod ve kabul kriterleri müşteri tarafından onaylanmış ise kullanılabilir.
Kalibrasyon/Doğrulama Kayıtları
Çalışanların ve müşterininki de dahil olmak üzere tüm mastar,ölçme ve deney ekipmanlarının kayıtları aşağıdakileri kapsamalı:
-Ekipmanın tanımı ve kalibrasyonunda kullanılan ölçüm standardı
-Mühendislik değişikliği sonrası yapılan revizyonlar
-Kalibrasyon/doğrulama sırasında istenen değer dışı değerler
-İstenen değer dışı durumun etkisinin değerlendirilmesi
-Kalibrasyon/doğrulama sonrasında uygunluk ifadesi
-Şüpheli ürün sevk edilmiş ise müşteriye bildirilmesi.
Laboratuvar Şartları
Dahili Laboratuvar
Dahili laboratuvarda yapılabilen muayene,test veya kalibrasyonları gösteren laboratuvar kapsamı hazırlanmalı ve kalite yönetim sistemi dökümantasyonuna dahil edilmeli.
Asgari olarak aşağıdaki teknik şartlar sağlanmalı.
-Laboratuavr prosedürlerinin yeterliliği
-Laboratuvar persoelinin niteliği
-Ürün testi
-Bu hizmetleri doğru olarak yerine getirme yeterliliği ve ilgili proses standartlarına (EN vb.)olan izlenebilirlik
-İlgili kayıtların gözden geçirilmesi.
Harici Laboratuvar
Muayene,test ve kalibrasyon için kullanılan harici/ticari/bağımsız laboratuvarların gerekli muayene,test ve kalibrasyonları yapabilme yeterliliğini gösteren laboratuvar kapsamı olmalı.
Laboratuvarın,
-Müşteri tarafından kabul edildiğine dair kanıt
-ISO/IEC 17025 veya ulusal eşdeğerine göre akreditasyonu olmalı.
8.ÖLÇME ANALİZ İYİLEŞTİRME
GENEL
İzleme,ölçme,analiz ve iyileştirme prosesleri planlanmalı ve uygulanmalı.
-Ürün uygunluğunu göstermek için
-Kalite yönetim sisteminin uygunluğunu sağlamak için
-Kalite yönetim sisteminin etkinliğini sürekli iyileştirmek için
İstatistiksel teknikler dahil olmak üzere metod ihtiyacı ve kullanımı belirlenmeli
İstatistiksel araçların tanımlanması
Her proses için uygun istatistiksel araçlar ileri kalite planlaması sırasında belirlenmeli ve kontrol planına dahil edilmeli
Temel İstatistiksel Kavramların Bilinmesi
Temel kavramlar(değişkenlik,kararlılık,proses yeterliliği,vb.)tüm organizasyon tarafından bilinmeli.
İZLEME VE ÖLÇME
Müşteri Memnuniyeti
Kalite yönetim sisteminin performans ölçümlerinden biri olarak,müşteri memnuniyeti izlenmeli
Müşteri memnuniyeti ile ilgili bilgileri toplama ve kullanma metodları belirlenmeli
Not:İç ve dış müşteriler dikkate alınmalıdır.
-Ürün uygunluğunu göstermek için
-Kalite yönetim sisteminin uygunluğunu sağlamak için
-Kalite yönetim sisteminin etkinliğini sürekli iyileştirmek için
İstatistiksel teknikler dahil olmak üzere metod ihtiyacı ve kullanımı belirlenmeli
Müşteri Memnuniyeti
Kuruluşun müşteri memnuniyeti,gerçekleştirilen proseslerin performansını sürekli değerlendirilmesi ile izlenmeli.
Performans göstergeleri objektif veriler olmalı
Göstergeler
-Sevk edilen ürünün kalite performansı
-Saha iadeleri dahil olmak üzere müşteri duruşları
-Sevkiyat performansı(ekstra sevkiyatlar dahil olmak üzere)
-Kalite ve sevkiyat ile ilgili müşteri uyarıları
Ürün kalitesi ve proseslerin verimliliği ile ilgili müşteri şartlarına uyum performansı izlenmeli.
İç Tetkik
İç tetkikler planlanmış aralıklarla gerçekleştirilmeli
Tetkiklerin amacı,kalite yönetim sisteminin,
-Standart şartlarına uyup uymadığı
-Etkin olarak uygulanıp uygulanmadığı
-Sürekliliğinin sağlanıp sağlanmadığı olmalı.
Kuruluş içi tetkikler denetlenecek faaliyetin veya alanın durumuna,önemine ve daha önceki tetkik sonuçlarına göre programlanmalı.
Tetkik kapsamı,frekansı ve metodu belirlenmeli
Tetkik,denetlenecek bölümden bağımsız personel tarafından gerçekleştirilmeli
Tetkik planlaması ve gerçekleştirilmesi için sorumlulukları ve şartları,sonuçların kaydedilmesini ve raporlanmasını içeren dökümante edilmiş prosedür oluşturulmalı.
Tetkik sonucunda bulunan uygunsuzluklar ile ilgili düzeltici faaliyetler zamanında uygulanmalı.
Düzeltici faliyetlerin yerine getirilmesi takip tetkikleri ile doğrulanmalı ve doğrulama sonuçları raporlanmalı.
Kalite Yönetim Sistemi Tetkiki
Kalite yönetim sisteminin IATF 16949 ve varsa ilave şartlara uyumunu doğrulamak için tetkik edilmeli.
İmalat Proses Tetkiki
Her imalat prosesi,etkinliğinin belirlenmesi açısından tetkik edilmeli.
Ürün Tetkiki
Ürünlerin boyut,fonksiyon,ambalaj,etiket gibi şartları karşıladığını doğrulamak amacı ile üretim ve sevkiyatın uygun aşamalarında belirli sıklıkta tetkiki yapılmalı.
İç Tetkik Planları
İç tetkikler
-Tüm kalite yönetim proseslerini
-Faaliyetleri
-Vardiyaları, kapsamalı.
İç tetkikler yıllık plana göre programlanmalı.
İç ve Dış uygunsuzluklar veya müşteri şikayetleri olması durumunda tetkik frekansı uygun şekilde arttırılmalı.
İç Tetkikçi Yeterliliği
IATF 16949 Şartlarını tetkik etme yeterliliği olan iç tetkikçiler bulunmalı.
Proseslerin İzlenmesi ve Ölçümü
Kalite yönetim sistemi proseslerinin izlenmesi ve ölçülmesi için uygun metotlar kullanılmalı.
Metotlar,proseslerin planlanan sonuçlara ulaşma yeterliliğini göstermeli.
Planlanan sonuçlara ulaşılamadığı zaman ürün uygunluğunu garanti altına almak için düzeltici faaliyet başlatılmalı.
İmalat Proseslerinin İzlenmesi ve Ölçülmesi
-İmalat proseslerinin yeterliliğini doğrulamak ve proses kontrole girdi sağlamak açısından proses çalışmaları yapılmalı.
-Proses çalışmalarının sonuçları spesifikasyon olarak üretim,ölçme test ve bakım talimatlarında dökümante edilmeli.
-İmalat proses yeterliliği,güvenirlik,süreklilik hedefleri ve kabul kriterleri içermelidir.
-Proses yeterliliği veya performansı, parça onay prosesinde onaylandığı şekilde sürdürülmeli veya korunmalı.
-Bu şartın yerine getirilmesi için kontrol planı ve proses akış diyagramı aşağıdakileri karşılayacak şekilde uygulanmalı :
*Ölçüm teknikleri,
*Numune alma planları,
*Kabul kriterleri,
*Kabul kriterleri karşılanamadığı durumda uygulanacak reaksiyon planları.
Kalıp değişimi, teçhizat onarımı gibi önemli proses olayları kontrol kartı üzerine kaydedilmedi.
Kararsız veya yeterli olmayan karakteristikler için proses çıktılarının kontrol altına alınması ve % 100 muayenesi gibi reaksiyon planı başlatılmalı.
Prosesin kararlı ve yeterli hale getirilmesini sağlamak için zamanlama ve sorumlulukların belirtildiği düzeltici faaliyet planı hazırlanmalı.
Planlar gözden geçirilmeli ve gerekiyorsa müşteriye onaylatılmalı.
Proses değişikliklerinin uygulamaya alındığı tarihin kayıtları tutulmalı.
Ürünün İzlenmesi ve Ölçümü
Ürün şartlarının karşılandığının doğrulanması amacı ile ürün karakteristikleri izlenmeli ve ölçülmeli.
Bu faaliyet, ürün gerçekleştirme prosesinin uygun aşamalarında belirlenmiş faaliyetler ile gerçekleştirilmeli.
Uygunluğu gösteren kabul kriterleri kayıt edilmeli.
Kayıtlar, ürünün gönderilmesine izin veren yetkiliyi tanımlamalı.
Müşteri tarafından onay verilmediği sürece, belirlenen faaliyetler başarı ile tamamlanmadan ürün kullanılmamalı ve sevk edilmemeli.
Genel Muayene ve Fonksiyon Testleri
Genel Muayene ve mühendislik standartlarındaki fonksiyon doğrulamaları, tüm ürünler için kontrol planında belirtildiği şekilde yapılmalı.
Sonuçlar, istenildiğinde müşteriye sunulmalı.
Görünüş Parçaları
Müşteri tarafından “Görünüş Parçası” olarak tanımlanan parçaları üreten tedarikçiler aşağıdakileri sağlamalı :
-Kontrol noktalarında uygun ışıklandırma dahil olmak üzere gerekli kaynaklar,
-Renk, tane yapısı, parlaklık, doku ve imaj netliği için uygun mastarlar,
-Görünüş mastarlarının ve değerlendirme ekipmanının bakımı ve kontrolü,
-Görsel kontrolleri yapan personelin bu iş için kalifiye olduğunun ispatlanması.
UYGUN OLMAYAN ÜRÜNÜN KONTROLÜ
Belirlenen şartlara uymayan ürün tanımlanmalı ve yanlışlıkla kullanımı ve sevkiyatı önlenmeli.
Bu konu ile ilgili kontroller, yetki ve sorumluluklar dökümante edilmiş prosedürlerde tanımlanmalı.
Uygun olmayan ürünlere yönelik olarak aşağıdaki işlemler yapılmalı :
-Bulunan uygunsuzluğu ortadan kaldırmak için faaliyetler başlatılması,
-Yetkili makam ve gerekiyorsa müşteri tarafından izin alınarak kullanımı, serbest bırakılması ve kabul edilmesi,
-Orijinal kullanım veya uygulama amacına engel olmak için faaliyetler başlatılması.
Uygunsuzlukların, başlatılan faaliyetlerin ve varsa alınan izinlerin kayıtları tutulmalı.
Uygun olamayan ürün düzeltildiği takdirde şartlara uygunluğu tekrardan doğrulanmalı.
Sevkiyat ve kullanım sonrasında uygun olmayan ürün tespit edilmesi durumunda, uygunsuzluğun önemine bağlı olarak gerekli faaliyetler başlatılmalı.
Uygun Olmayan Ürünün Kontrolü
Tanımsız ve şüpheli durumdaki ürünler, uygun olmayan ürün kapsamına alınmalı.
Yeniden İşlenmiş Ürünün Kontrolü
Yeniden işlem ve yeniden muayene şartlarını içeren talimatlar ilgili personel için ulaşılabilir olmalı ve şartları yerine getirmeli
Müşterinin Bilgilendirilmesi
Uygun olmayan ürünün sevk edilmiş olması durumunda müşteri derhal haberdar edilmeli.
Müşteri Feragatı
Ürün ve prosesin müşteri tarafından onaylanmış durumundan farklı olması halinde müşteriden sapma onayı alınmalı.
Verilen onayın bitiş tarihi veya miktarına ait kayıt tutulmalı.
Onay sona erdiğinde orijinal şartların yerine getirilmesi sağlanmalı.
Onay ile sevk edilen malzemelerin ambalajları açıkça tanımlanmalı.
Satın alınan ürünlere de uygulanmalı. Tedarikçilerden gelen talepler müşteriye sunulmadan önce incelenmeli.
VERİ ANALİZİ
Kalite yönetim sisteminin uygunluğu ve etkinliğini belirlemek ve yapılabilecek iyileştirmeleri tanımlamak için veriler toplanmalı ve analiz edilmeli.
Veriler, ölçme ve izleme faaliyetlerinden ve diğer kaynaklardan elde edilmeli.
Veriler, aşağıdaki bilgilere ulaşılması için analiz edilmeli :
-Müşteri memnuniyeti ve memnuniyetsizliği,
-Ürün şartlarına uyum,
-Proses, ürün karakteristikleri ve bunların eğilimi,
-Tedarikçiler.
Veri analizi ve kullanımı
Kalite ve operasyonel performanstaki eğilimler, hedeflerdeki ilerlemeler ile karşılaştırmalı ve aşağıdaki faaliyetlerin başlatılmasını sağlamalı :
-Müşteri ile ilgili problemlerin çözümünde önceliklerin belirlenmesi.
-Müşteri ile ilgili eğilimlerin belirlenmesi ve mevcut durumun gözden geçirilmesi, karar verme ve uzun vadeli planlama için yol gösterici olması.
-Kullanım sonucunda ürünle ilgili bilgilerin zamanında raporlanması
İYİLEŞTİRME
Sürekli iyileştirme
Kalite yönetim sisteminin etkinliğinin sürekli iyileştirilmesi sağlanmalı.
Sürekli iyileştirme için aşağıdaki kaynaklar kullanılmalı :
-Kalite politikası,
-Hedefler,
-Denetim sonuçları,
-Verilerin analizi,
-Düzeltici ve önleyici faaliyetler,
-Yönetimin gözden geçirmesi.
Kuruluşun Sürekli İyileştirmesi
Sürekli iyileştirme prosesi belirlenmeli
Prosedür oluşturulmalı ve hangi durumlarda,ne şekilde iyileştirme faaliyetleri yapılacağı tanımlanmalı.
Kaizen , Öneriler , iyileştirme proje çalışmaları,v.b.
İmalat prosesinin İyileştirilmesi
İmalat prosesinin iyileştirilmesinde ürün ve karakteristiklerinin ve proses parametrelerinin kontrolü ve değişkenliğinin azaltılmasına odaklanmalı.
Düzeltici Faaliyet
Uygunsuzluğun tekrarını önleyecek şekilde uygunsuzluk sebeplerinin ortadan kaldırılmasını sağlayacak düzeltici faaliyetler başlatılmalı.
Düzeltici faaliyet, problemin etkisine uygun düzeyde olmalı.
Düzeltici faaliyet için dökümante edilmiş prosedür aşağıdakileri kapsamalı :
-Uygunsuzlukların tanımlanması( müşteri şikayetleri dahil )
-Uygunsuzluk sebeplerinin belirlenmesi.
-Uygunsuzluğu n tekrardan oluşmamasını sağlayacak faaliyetlerin değerlendirilmesi
-Düzeltici faaliyetin belirlenmesi ve uygulanması
-Başlatılan faaliyetlerin sonuçlarının kaydedilmesi
-Başlatılan düzeltici faaliyetlerin gözden geçirilmesi
Problem Çözme
Hata sebebinin belirlenmesi ve ortadan kaldırılmasına yönelik problem çözme prosesi tanımlanmalı.
Müşterinin ön gördüğü problem çözme şekli olması durumunda bu metot kullanılmalı.
Hata Giderme
Hata giderme metodu, düzeltici faaliyet prosesi içerisinde kullanılmalı.
Düzeltici Faaliyetin Etkisi
Uygulanan düzeltici faaliyet ve kontroller, benzer proses ve ürünlere de uygulanmalı.
İade Edilmiş Ürünün Test / Analizi
Müşterini üretim hattından, mühendislik uygulamasından veya dağıtıcılarından iade edilen ürünler analiz edilmeli.
Bu prosesin, çevrim zamanı minimum seviyede tutulmalı.
Kayıtlar tutulmalı ve talep edilirse müşteriye sunulmalı.
Analiz yapılmalı ve düzeltici faaliyet başlatılmalı.
Önleyici Faaliyet
Potansiyel uygunsuzlukların oluşmasını önleyecek şekilde sebeplerin ortadan kaldırılmasını sağlayacak önleyici faaliyetler başlatılmalı.
Önleyici faaliyet için dökümante edilmiş prosedür aşağıdakileri kapsamalı :
-Potansiyel uygunsuzlukların ve sebeplerinin belirlenmesi,
-Uygunsuzluğun oluşmasını önleyecek faaliyetler,in değerlendirilmesi,
-Önleyici faaliyetin belirlenmesi ve uygulanması
-Faaliyet sonuçlarının kayıt edilmesi,
-Başlatılan önleyici faaliyetlerin gözden geçirilmesi.
Başa Dön 
